Wemos heeft op 28 oktober een open brief overhandigd aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) met een oproep om de transparantie in de farmaceutische sector te vergroten. De open brief is ondertekend door tal van experts, zorgprofessionals en organisaties, waaronder Patiëntenfederatie Nederland en Artsen zonder Grenzen Nederland. Sipko Mülder van de directie Geneesmiddelen en Medische Technologie van het ministerie van VWS nam de brief in ontvangst namens de minister.
Prijzen van nieuwe medicijnen zijn vaak extreem hoog, zonder dat farmaceuten duidelijk kunnen maken waarom. De hoge uitgaven aan medicijnen drukken zwaar op het zorgbudget en verdringen andere belangrijke zorg. Voor lage- en middeninkomenslanden zijn nieuwe medicijnen meestal helemaal niet te betalen.
De ondertekenaars van de open brief vragen om maatregelen van de regering om te zorgen voor transparantie over onder andere de ontwikkelingskosten van medicijnen, de winstmarges en de prijzen die andere landen betalen, zodat een eerlijke prijs kan worden berekend.
De open brief overhandigen we na de verkiezingen ook aan de nieuwe Tweede Kamerleden. Lees de brief en de lijst van ondertekenaars hieronder.
Geachte minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS),
Geachte heer Bruijn,
Graag vragen wij uw dringende aandacht voor het gebrek aan transparantie in de farmaceutische sector en de noodzaak om maatregelen te nemen die zorgen voor eerlijke prijzen van nieuwe medicijnen.
Als je ziek bent, wil je toegang tot de zorg en medicijnen die je nodig hebt. Maar deze toegang staat onder druk. Meer en meer nieuwe medicijnen zijn extreem duur [1], zonder dat farmaceutische bedrijven duidelijk maken waarom. De hoge uitgaven aan medicijnen drukken zwaar op het zorgbudget en verdringen andere belangrijke zorg [2]. Sommige medicijnen kunnen niet worden vergoed vanwege de hoge prijs [3] waardoor patiënten ze niet kunnen krijgen.
Gebrek aan transparantie speelt hierbij een cruciale rol. Farmaceuten zijn er momenteel niet aan gehouden om transparant te zijn over bijvoorbeeld de ontwikkelingskosten, hun winstmarges en de prijzen die andere landen betalen – zelfs niet wanneer de overheid financieel heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de medicijnen.
Farmaceutische bedrijven stellen hun vraagprijs vast voor nieuwe medicijnen, zonder dat de overheid of een maatschappelijke organisatie met een waakhondfunctie kan nagaan of deze prijs eerlijk is. Onder druk om medicijnen toegankelijk te maken voor de patiënten, betaalt de overheid vaak buitensporig hoge bedragen [bijv. 4]. Door dit gebrek aan transparantie kan de overheid bovendien onvoldoende haar uitgaven verantwoorden. Ook leidt het tot ongelijke toegang tussen landen.
De conclusies van de recente burgerraadpleging over dure geneesmiddelen [5], als onderdeel van het programma Maatschappelijk Aanvaardbare Uitgaven Geneesmiddelen (MAUG) [6] zijn glashelder. Burgers willen dat de overheid duidelijke grenzen stelt aan onredelijk hoge prijzen van nieuwe medicijnen en transparantie eist van farmaceuten. Deze roep van burgers komt boven op het jarenlange pleidooi voor meer transparantie van maatschappelijke organisaties, wetenschappers, politici, gezondheidsexperts en zorgprofessionals.
In de afgelopen tien jaar hebben verschillende bewindspersonen al opgeroepen tot meer transparantie, waaronder minister Schippers (VVD) samen met minister Ploumen (PvdA) in 2017 [7], minister Bruins (VVD) in 2019 [8] en minister Kuipers (D66) in 2023 [9]. In 2019 ondertekende Nederland een resolutie van de Wereldgezondheidsorganisatie om de transparantie te vergroten en in 2023 nam de Tweede Kamer unaniem een motie aan met hetzelfde doel [10].
De ondertekenaars van deze open brief roepen u op om het voorbeeld van andere landen te volgen [11] en concrete stappen te zetten zodat farmaceutische bedrijven transparant zijn over de prijsopbouw van nieuwe medicijnen:
Hoogachtend,
Ontvang onze nieuwsbrief
